Zabytkowy fortepian z kolekcji Andrzeja Szwalbego do renowacji [zdjęcia]
Za kilka miesięcy na jednym z instrumentów z kolekcji Szwalbego znów będzie można grać.
Instrument, o którym mowa to fortepian Zygmunta Noskowskiego, wybitnego, ale współcześnie nieco zapomnianego kompozytora. To jeden z ponad 60 zabytkowych fortepianów, jakie składają się na ostromecką kolekcję, jedną z trzech najważniejszych tego typu w Polsce.
- Próbowaliśmy zdobyć dotację na jego remont w ministerstwie kultury, jednak się nie udało, zabrakło nam zaledwie kilku punktów - mówi Andrzej Gawroński z Miejskiego Centrum Kultury, które jest opiekunem kolekcji Andrzeja Szwalbego. - Złożyliśmy więc wniosek do miasta. W ubiegłym tygodniu dostaliśmy informację, że został rozpatrzony pozytywnie. I już zaczynamy działać.
Precyzja wymaga czasu
Ponad 30 tysięcy złotych - tyle udało się uzyskać na remont i właśnie tyle prace będą kosztowały. A co dokładnie obejmą? - Renowacja będzie polegała na naprawie części akustycznej, mechanicznej oraz obudowy - mówi Andrzej Włodarczyk z Pracowni Pianin i Fortepianów z podwarszawskiego Słupna, dokąd w najbliższy czwartek trafi fortepian Zygmunta Noskowskiego. - Doprowadzimy do tego, że będzie w pełni sprawny i można będzie wykonywać na nim koncerty.
Fortepian Noskowskiego firmy Krall & Seidler jest wyjątkowy z kilku powodów. - To jedyny taki instrument w kraju - mówi Andrzej Gawroński. - Zygmunt Noskowski to w tej chwili postać nieco zapomniana, a wyjątkowa. Był wybitnym kompozytorem, dyrygentem, również pedagogiem. Warto podkreślić, że pod jego okiem uczyły się takie znakomitości, jak między innymi Karol Szymanowski czy Mieczysław Karłowicz.
„Zygmuntowi Noskowskiemu rodacy”
Ciekawa jest także historia samego instrumentu. - Muzyk otrzymał go w 1891 roku w prezencie od społeczeństwa - opowiada Gawroński. - Zorganizowano zbiórkę publiczną na instrument i wręczono go Noskowskiemu z okazji 25-lecia jego działalności kompozytorskiej. Na fortepianie znajduje się nawet tablica upamiętniająca to wydarzenie.
Jak instrument trafił do ostromeckiej kolekcji? - W 1979 roku Andrzej Szwalbe odkupił go od synowej kompozytora, Eugenii Noskowskiej z Poznania - odpowiada Gawroński. - Po renowacji fortepian stanie się instrumentem koncertowym, na którym będą wykonywane dzieła samego Noskowskiego. To będzie wyjątkowa sytuacja w skali kraju. Nie możemy się doczekać.
Doskonałą okazją do zaprezentowania możliwości instrumentu mogłaby być I Ogólnopolska Konferencja Instrumentologiczna, jaka jest zaplanowana na wrzesień (między 11 a 13) w pałacu w Ostromecku. Jednak, jak przekonuje Andrzej Włodarczyk, szanse, że fortepian będzie gotowy do tego czasu są niewielkie. - Prace potrwają kilka dobrych miesięcy. Pewnych rzeczy niestety nie da się w tej materii przyspieszyć - mówi.
Wróćmy jednak do samej konferencji. Jej organizatorami są Miejskie Centrum Kultury w Bydgoszczy, Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego oraz warszawski Instytut Muzyki i Tańca. - To będą trzy dni pełne spotkań, wykładów i paneli dyskusyjnych. Co jednak najbardziej może zaciekawić mieszkańców Bydgoszczy i okolic to koncerty na zabytkowych instrumentach, które będą się odbywały w pałacu wieczorami - każdego dnia konferencji - informuje Gawroński.
Ostromecko najlepsze
Skąd pomysł na organizację takiego wydarzenia, w dodatku w Ostromecku? - Narodził się z potrzeby - odpowiada Agata Mierzejewska, kurator cyfrowej kolekcji instrumentów www.instrumenty.edu.pl, stworzonej przez Instytut Muzyki i Tańca. - W tej chwili nie ma jednej platformy, na której mogłyby się wymieniać wiedzą i doświadczeniami osoby zajmujące się instrumentarium muzycznym w różnych dziedzinach nauki, sztuki, muzealnictwa, konserwacji zabytków, edukacji i animacji kultury. A dlaczego Ostromecko? Bo to właśnie tam znajduje się jedna z trzech największych kolekcji instrumentów w Polsce. Poza tym pałac w Ostromecku dysponuje zarówno zapleczem konferencyjnym, jak i koncertowym. To najlepsza możliwa lokalizacja.