Statystyki są porażające! Liczba pacjentów udarowych, według wszelkich prognoz, będzie wzrastać

Paula Goszczyńska

Życie w ciągłym pędzie, wszechobecny stres, brak aktywności fizycznej i dbałości o codzienną dietę. Taki styl życia dotyczy pewnie wielu z nas. Niestety tego typu zaniedbania nie pozostają bez echa. Udar mózgu błędnie kojarzy nam się z przypadłością starszych osób. Tymczasem statystyki są zatrważające.

Anna Mazur-Kałuża, rzeczniczka prasowa Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach, informuje, że systematycznie wzrasta liczba pacjentów z udarami mózgu, którzy trafiają do Świętokrzyskiego Centrum Neurologii kieleckiej lecznicy. Chorują coraz młodsze osoby, nawet w wieku poniżej 30 lat. – Od początku roku do Świętokrzyskiego Centrum Neurologii trafiło około 10 udarowców do 40. roku życia. W grupie tej były tak młode osoby, jak 25-letnia kobieta i 26-letni mężczyzna. Z kolei pacjenci w wieku do 55. – 60. roku życia stanowią około 20 – 30 procent wszystkich chorych z udarami. Łącznie, od początku roku do końca maja, w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Kielcach leczono z powodu tego schorzenia około 570 osób – informuje rzeczniczka.

Winny styl życia

Doktor Edyta Brelak, zastępca kierownika Świętokrzyskiego Centrum Neurologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego zaznacza, że w 80-procentach za ryzyko wystąpienia udaru mózgu odpowiada pięć modyfikowalnych czynników. Są to: nadciśnienie tętnicze, palenie papierosów, otyłość, nieprawidłowa dieta oraz brak aktywności fizycznej. – Zwiększone ryzyko udaru mózgu występuje również u pacjentów z cukrzycą, chorobami serca, w tym na przykład z migotaniem przedsionków, wadami zastawkowymi serca, miażdżycą tętnic szyjnych, dyslipi¬demią i migrenowymi bólami głowy – dodaje lekarz.

Warto mieć na uwadze, że prawdopodobieństwo wystąpienia udarów zwiększa zażywanie środków odurzających i nadużywanie alkoholu. W gronie ryzyka znajdują się ponadto pacjenci z obtura¬cyjnym bezdechem sennym, osoby z niedokrwistością sierpowatokrwinkową i pacjenci z przewlekłymi chorobami zapalnymi, takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów lub toczeń rumieniowy układowy.

– Nadciśnienie tętnicze zwiększa ryzyko udaru mózgu 4-, 5-krotnie. Zaleca się regularne, przesiewowe pomiary ciśnienia tętniczego i odpowiednie leczenie, obejmujące zarówno modyfikację stylu życia, jak i leczenie farmakologiczne – mówi doktor Edyta Brelak.

Grupa zwiększonego ryzyka

Popularny nałóg, jakim jest palenie papierosów, zwiększa ryzyko udaru mózgu nawet
trzykrotnie, poprzez wpływ na rozwój zmian miażdżycowych w naczyniach, wzrost ciśnienia tętniczego i zwiększenie aktywności procesów krzepnięcia. – U palących kobiet ryzyko udaru mózgu jest większe niż u mężczyzn palaczy. Zwiększone ryzyko udaru mózgu jest także związane z biernym narażeniem na dym tytoniowy – ostrzega neurolog i dodaje, że trzykrotnie zwiększone ryzyko udaru mózgu występuje u diabetyków. – U tych pacjentów właściwa kontrola glikemii, ciśnienia tętniczego oraz leczenie zaburzeń lipidowych lekami z grupy statyn, zmniejsza ryzyko pierwszego w życiu udaru mózgu. U osób po 45. roku życia zalecana jest kontrola glikemii raz na 3 lata, a niezależnie od wieku, co rok u osób z nadwagą, stanem przedcukrzycowym, nadciśnieniem tętniczym, dyslipidemią i z chorobami układu sercowo-naczyniowego – wylicza lekarz.

U kobiet czynnikami ryzyka udaru niedokrwiennego mózgu są też ciąża, stan przedrzucawkowy oraz stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych, które mogą dwukrotnie zwiększać ryzyko wystąpienia zachorowania – zwłaszcza, gdy pacjentka dodatkowo pali papierosy, pojawiły się u niej wcześniej zdarzenia zakrze¬powo-zatorowe, migrenowe bóle głowy albo jest w wieku powyżej 35. roku życia.

Objawy udaru mózgu nie u każdego muszą prezentować się tak samo. Warto jednak zwrócić szczególną uwagę na sygnały typu: asymetria twarzy, niedowład kończyn, bełkotliwa mowa, zaburzenia równowagi i widzenia, zawroty i silne bóle głowy.

Profilaktyka na wagę złota!

– Ryzyko udaru mózgu na pewno zmniejsza dieta bogata w owoce i warzywa oraz potas, a także zmniejszenie spożycia sodu i tłuszczów nasyconych. Korzystna jest aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności, minimum 30 minut dziennie – informuje doktor Edyta Brelak. – Osobom z nadwagą i oty-łością zaleca się zmniejszenie masy ciała, a nadużywającym alkoholu – zaprzestanie tego – kontynuuje.

W przypadku wystąpienia udaru u młodych osób, należy poszerzyć diagnostykę w kierunku wrodzonych lub nabytych zaburzeń krzepnięcia krwi, hiperhomocysteinemi, zwiększonego stężenia lipoproteiny, ewentualnie można wykonać badania genetyczne, na przykład diagnostykę choroby Fabry’ego.

Zastępca kierownika Świętokrzyskiego Centrum Neurologii przypomina, że udary są trzecią co do częstości przyczyną zgonów i najczęstszą przyczyną niepełnosprawności u osób dorosłych. Liczba pacjentów udarowych – według wszelkich prognoz – będzie wzrastać, dlatego tak ważna jest profilaktyka.